الف ) قطمير : پرده يا روپوشي  که روي هسته خرما را پوشانده است .  ( تفسير الميزان )

 

1 ) در فرهنگ معین درباره قطمیر چنین آمده است :

 پوست نازکی که بین خرما و هستة آن قرار دارد. کنایه از: چیز اندک .

 2 ) در لغت نامه دهخدا کلمه قطمير اينگونه معني شده است :

شکاف هسته خرما و پوست آن .  هم چنين گفته اند که قطمير نام سگ اصحاب کهف نيز بوده است .

کلمه قطمير تنها يک بار در قرآن آمده است . سوره فاطر جزء  22 آيه 13

 يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ کُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمّيً ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ لَهُ الْمُلْکُ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِن دُونِهِ مَا يَمْلِکُونَ مِن قِطْمِيرٍ  

او شب را در روز داخل مى کند و روز را در شب ، و خورشید و ماه را مسخر ( شما ) کرده ،هر یک تا سرآمد

 

 معینى به حرکت خود ادامه مى دهد،این است خداوند، پروردگار شما، حاکمیت ( در سراسر عالم ) از آن

 

 اوست.و کسانى را که جز او مى خوانید (و مى پرستید)حتى به اندازه پوست نازک هسته خرما مالک نیستند.

         

 

ب ) نقير( نقيرا ) : چاهک پشت هسته خرما ، نقطه پشت هسته خرما  ( لغت نامه دهخدا )

 

کلمه ( نقيرا)  دو بار در قرآن آمده است :

 

1)    سوره نساء جزء پنج آيه 53 که ميفرمايد :  

 

أَمْ لَهُمْ نَصيبٌ مِنَ الْمُلْکِ فَإِذاً لا يُؤْتُونَ النَّاسَ نَقيراً

آیا آنان( یهود ) نصیبی از حکومت دارند؟ [ اگر هم داشتند ، ]

 به قدر نقطه پشت هسته خرمایی [ چیزی ] به مردم نمی دادند.

 

2)    سوره نساء جزء پنج آيه 124 که ميفرمايد :  

 

وَ مَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ 
فَأُولئِکَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ نَقيراً  

و کسانی که کارهای شایسته کنند- چه مرد باشند یا آن- در حالی که مؤمن باشند ،

 آنان داخل بهشت می شوند ، و به قدر گودی پشت هسته خرمایی مورد ستم قرار نمی گیرند.

 

ج ) فتيل ( فتيلا ) : نخ روي هسته خرما .

فتيل اسم مفعول است به معناي پيچيده شده ومنظورنخ نازکي استکه درشکاف هسته خرمااست.

(تفسيرالميزان)

کلمه فتيلا در قرآن سه بار آمده است :

1)    سوره نساء جزء پنج آيه 49 :  

 

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذينَ يُزَکُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَکِّي مَنْ يَشاءُ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتيلاً

آیا به کسانی که خود را به پاکی می ستایند ، ننگریستی؟ [ این خودستایی هیچ ارزشی و اعتباری ندارد ]

 بلکه خداست که هر که را بخواهد [ بر اساس ملاک های تعیین شده از سوی خود ] می ستاید ، 

و [ گروهی که به ناحق ، خود را می ستایند

 در کیفر و مجازات ] به اندازه رشته میان هسته خرما مورد ستم قرار نمی گیرند.

 

2)    سوره نساء جزء پنج آيه 77 : 

 

أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذينَ قيلَ لَهُمْ کُفُّوا أَيْدِيَکُمْ وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ فَلَمَّا کُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتالُ إِذا فَريقٌ مِنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ کَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً وَ قالُوا رَبَّنا لِمَ کَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتالَ لَوْ لا أَخَّرْتَنا إِلى‏ أَجَلٍ قَريبٍ قُلْ مَتاعُ الدُّنْيا قَليلٌ وَ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِمَنِ اتَّقى‏ وَ لا تُظْلَمُونَ فَتيلاً

 

آیا ندیدی کسانی را که [ پیش از اعلام حکم جهاد ] به آنان گفته شد: [ چون زمینه جنگ فراهم نیست ]

 دست از جنگ بازدارید و [ در این شرایط ] نماز را بر پا دارید ، و زکات بپردازید. ولی هنگامی که جنگ بر آنان

 لازم و مقرّر شد ، ناگاه گروهی از آنان مانند ترس از [ عقوبت ] خدا یا ترسی سخت تر از آن از مردمِ [مُشرک]

 ترسیدند و گفتند: پروردگارا! چرا جنگ را بر ما لازم و مقرّر کردی؟ و چرا ما را تا زمانی نزدیک [ که زمان مرگ

 طبیعی است ] مهلت ندادی؟ بگو: متاع دنیا اندک ، و آخرت برای آنان که تقوا ورزیده اند بهتر است و به اندازه

 رشته میان هسته خرما مورد ستم قرار نمی گیرند.

 

3)    سوره اسراء جزء پانزده آيه 71  :  

 

يَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ کِتابَهُ بِيَمينِهِ فَأُولئِکَ يَقْرَؤُنَ کِتابَهُمْ وَ لا يُظْلَمُونَ فَتيلاً

یاد کن روزی را که هر گروهی را با پیشوایی که برگزیده و از او پیروی کرده است فرا می خوانیم .

 پس کسانی که کارنامه آنان به دست راستشان داده شود ، کارنامه خود را می خوانند 

و به آنان به اندازه رشته هسته خرمایی ستم نمی شود و پاداششان به طور کامل به آنان عطا می گردد .

 
خداوند از هر چیزی که آفریده خواه بسیار کوچک ، خواه بسیار بزرگ در آیات قرآن بدان مثال زده است
 
تا شاید انسان با تفکر و تدبر در نشانه های قدرت خدا ، راه حقیقت و صراط مستقیم را بیابد
 
 افلا یتدبرون ؟
منبع
    وبلاگ نور الله    http://ketabonaziz.blogfa.com/post/37